Taalunie - 28/01/2021
Link naar het volledige artikel:
Voor het volgende artikel uit een vaktijdschrift heb ik gekozen om voor een keer eens af te wijken van, én verder te kijken dan, het vaktijdschrift FONS. Via Taalunie heb ik een artikel gevonden over vijf didactische sleutels voor een krachtige begrijpend-lezen didactiek in de praktijk.
Volgens het artikel zijn vijf didactische sleutels belangrijk voor effectieve leesdidactiek. Aan de hand van deze sleutels heb ik suggesties uitgewerkt die leerkrachten helpen om zich te verbeteren in de begrijpend-lezen didactiek.
Functionaliteit: Het is belangrijk dat de leerlingen leesopdrachten krijgen die voldoende uitdagend en betekenisvol zijn. Laat de leerlingen daarbij vrij om te kiezen voor bepaalde onderwerpen/genres die aansluiten bij hun interesse/voorkennis. Op deze manier worden ze gestimuleerd om de betekenis van een tekst te achterhalen.
Interactie: Laat de leerlingen niet zomaar een tekst lezen zonder er achteraf iets mee te doen. Het is zeer belangrijk om als leerkracht in interactie te treden over de tekst door diepgaande gesprekken te voeren. Daarnaast is het ook aangewezen om de leerlingen onderling te laten discussiëren over teksten. Wanneer ze met leeftijdsgenoten praten over gelezen teksten bevordert dit hun leesmotivatie. Tot slot is schrijven over een bepaalde tekst ook zeer belangrijk, want het leidt tot dieper begrip. Laat je leerlingen dus zeker een geschreven verslag maken van een boek.
Strategie-instructie: Het is belangrijk dat leerlingen leren om zelfstandig strategieën toe te passen als de tekst moeilijker wordt. Enkele leesstrategieën die erg bruikbaar zijn voor jonge lezers: vragen stellen aan de tekst, verbinding maken met eigen voorkennis, de tekstinhoud visueel voorstellen, de inhoud tussentijds samenvatten, de tekststructuur herkennen, ...
Leesmotivatie: Werken aan de leesmotivatie van je leerlingen is een van de belangrijkste aspecten die elke leerkracht in zich zou moeten hebben. Geef ze functionele begrijpend-leesopdrachten, lees veel voor, laat leerlingen zelf teksten kiezen, laat ze succeservaringen opdoen, en speel in op hun interesses.
Transfer: Het stimuleren van begrijpend lezen mag geen geïsoleerd thema zijn. Het is van cruciaal belang dat de didactische sleutels ook in andere vakken worden toegepast, zodat leerlingen leeskilometers maken. Ook het stimuleren van begrijpende leesvaardigheden buiten de school is belangrijk.
Begrijpend lezen, is dat nu echt zo belangrijk?
Die vraag heb je jezelf wellicht al gesteld bij het overlopen van de didactische sleutels. Wel, daar is een klaar en duidelijk antwoord op: JA!
Een degelijk niveau van begrijpend lezen is vandaag de dag onmisbaar in onze samenleving. Dit geldt niet alleen voor onze leerlingen en studenten, maar eveneens voor de actieve (oudere) bevolking. Voor leerlingen is een goed niveau hebben van begrijpend lezen heel belangrijk, omdat ze dit niet alleen nodig hebben bij het vak Nederlands, maar ook bij andere onderwijsvakken. Denk maar aan geschiedenis of aardrijkskunde.
Het verwerken van de leerstof van deze vakken zal veel moeizamer verlopen indien de leerlingen niet goed begrijpend kunnen lezen. Daarnaast is een goed niveau van begrijpend lezen ook zeer belangrijk voor de actieve bevolking om een goede plaats op de arbeidsmarkt te kunnen innemen. Als beginnend leerkracht Nederlands en Economie kan ik het uiteraard niet laten om het niveau van begrijpend lezen ook vanuit economisch standpunt te bekijken 😉.
Comments